Bevrijdingstoerisme


Foto, Tekst, Video

‘Vrede kun je leren’

De Grebbeberg, de Ginkelse hei, Hotel de Wereld. De FoodValley regio herbergt veel plaatsen van herinnering aan de Tweede Wereldoorlog. De manier waarop we met de geschiedenis en het WO2-erfgoed omgaan, bepaalt de waarde ervan voor de toekomst. ,,Vrede en vrijheid gaat over het hier en nu, over jou en mij’’, zegt Liesbeth de Jong, projectleider Bevrijdingstoerisme en Vredeseducatie.

Rhenen, 170415 Project bevrijdingstoerisme en vredeseducatie. Foto: Sjef Prins - APA Foto

Toekomstgericht omgaan met het WO2-erfgoed is een van de uitdagingen van het regiocontractproject, waarin de gemeenten Ede, Wageningen en Renkum samenwerken. Zo is er dit jaar, waarin 70 jaar bevrijding wordt gevierd, een DOEboek Vrede en Vrijheid gemaakt. Het is bestemd voor de jeugd maar helpt ook generaties te verbinden. ,,Wij denken dat je vrede kunt leren’’, zegt Geu Visser van de Stichting Vredeseducatie, die het DOEboek heeft ontwikkeld. ,,Het boek geeft niet alleen kennis over de geschiedenis, maar leert ook hoe je kunt omgaan met vooroordelen, wat het verschil is tussen feiten en meningen, tussen democratie en dictatuur. Hoe spijt een eerste stap is naar verzoening. We willen kinderen het gereedschap geven om te kunnen werken aan vrede.’’

De link naar het heden, naar het eigen leven, maakt het DOEboek tot een voorbeeld van toekomstgericht herdenken. Dat geldt ook voor andere, vernieuwende vormen van bevrijdingstoerisme in de regio. ,,Door gebruik te maken van nieuwe technieken en communicatiemiddelen, zoals websites en apps, sluiten we aan bij de belevingswereld van nieuwe generaties’’, zegt projectleider Liesbeth de Jong. En om die belevingswereld gaat het uiteindelijk: ,,Aandacht voor onze eigen houding en ons gedrag, maakt het besef van de waarde van vrede en vrijheid groter. We willen niet méér herdenken, maar méér vredelievend gedrag, hier en nu.’’

Rhenen, 170415 Project bevrijdingstoerisme en vredeseducatie. Foto: Sjef Prins - APA Foto

De afgelopen drie jaar is bovendien hard gewerkt aan verbinding en samenwerking in de WO2-erfgoedsector. En daarmee is de aloude versnippering van inzet en energie voorbij. Veel organisaties actief in het bevrijdingstoerisme, hebben elkaar gevonden. ,,Zoals hier in Rhenen, waar tientallen organisaties samen activiteiten organiseren rond 75 jaar Slag om de Grebbeberg’’, laat De Jong zien. ,, Het is echt dóór Rhenen en ván Rhenen. Als dit soort ‘wij-activiteiten’ vorm krijgen, merk je dat organisaties zich graag aansluiten.’’ De beweging is in gang gezet, maar De Jong verwacht dat voor een duurzame samenwerking nog iets langer steun nodig is. ,,Organisaties moeten uiteindelijk zelf die gezamenlijke basis kunnen onderhouden, en dat vergt nog iets meer tijd.’’